Чиройли оёқларда бирдан майда томирчалардан «юлдузча»лар пайдо бўлиб қолади. Бу аёлга ноқулайлик туғдиради, ёқмайди, ҳуснига путур етказади. Лекин на илож? Оналик аталмиш улкан бахт эвазига бериладиган кичкинагина қурбонлик бу. Бироқ гап фақат ташқи кўринишда эмас-да. Ҳомиладорлик пайти веналарнинг варикоз кенгайиши аёл ва бола саломатлиги учун хавф туғдирмайдими? Нимага шундай бўлади? Бунинг олдини олиш мумкинми? 

Нега шундай бўлади?
Томирлар варикоз кенгайишининг сабаби — вена клапанларининг яхши ишламаслиги ва томирлар деворининг нозиклигидир.  омиладор аёлларда варикоз касаллиги кўп учрайди, айниқса, аёлнинг наслида бу дардга мойиллик бўлса. Одатда, оёқдаги вена томирлари кенгаяди, аммо баъзида ташқи жинсий аъзоларда ҳам томир кенгайиши кузатилиши мумкин. Варикоз асосан ташқи кўриниш жиҳатдан ноқулайлик туғдирса ҳам, аммо вақтида чора кўрилмаса, тромбофлебит, яъни вена қон томирларида тромб ҳосил бўлиши каби асоратларга олиб келиши, шу сабабли ҳомиладорлик вақтида она ва бола ҳаётига хавф туғдириши мумкин. Айниқса, ҳомиладорлик муддати ортиб боргани сайин асоратлар хавфи ҳам катталашади.

Варикоз ривожланишига олиб келувчи омиллар:
- наслий мойиллик;
- ҳомиладорликкача ҳам варикоз мавжудлиги;
- ортиқча тана вазни;
- камҳаракатлилик;
- қуёшда узоқ вақт қолиб кетиш;
- такрорий ҳомиладорликлар;
Ҳомиладорлик вақти аёл организмида гормонал ўзгаришлар рўй беради, ўсиб бораётган бачадон эса веналарга босим ўтказади, шу туфайли оёқларга тушган қоннинг тепага қайтиб чиқиши қийинлашиб, томирларда қон туриб қолиши юзага келиши мумкин. Бир неча ҳомилали ҳомиладорлик ёки вазннинг ҳаддан ортиқ ошиб кетиши эса томирларга босимни кучайтириб, вазиятни янада мураккаблаштиради. Бунда веналар ҳам энига, ҳам бўйига кенгаяди, оёқлар шишади, оғирлик ва оғриқ ҳислари пайдо бўлади.
Профилактика ва даволаш
Агар ўзингизда веналар варикоз кенгайишига мойиллик ёки касалликнинг илк аломатларини сезсангиз, ҳомиладорликкача флеболог-шифокорга учраб, муаммони ҳал этишингиз керак. Борди-ю, касаллик ҳомиладорлик пайти ривожланиб кетса, бунинг чорасини гинеколог билан излашга тўғри келади. Демак, чоралар: 
1.  Ҳомиладорлик пайти узоқ вақт тик туриш ёки қимирламай ўтиришдан қочинг. Имкон қадар кўпроқ ёнбошлаб ётинг. Шунда кичик тос соҳаси ва оёқлардаги томирларга бўлган босим камаяди, томирлар дам олади ва қон айланиши яхшиланади.
2.  Ўтирганингизда оёқларингизни бошингиз билан бир даражада, ётганда эса уларни янада юқорироқ ушлашга ҳаракат қилинг. Шунда Ернинг тортишиш кучи томирлардаги қоннинг оёқдан тос томон оқишига ёрдам беради.
3.  Варикознинг олдини олиш учун маҳсус пайпоқлар ёки колготкилар кийиб юриш керак. Улар чуқур веналардаги қоннинг юза веналарга чиқиб келишига тўсқинлик қилиб, уни юқорига оқишига замин яратади. Фақат маҳсус колготкилар ўлчамларини ё даволовчи шифокор, ёки дорихонадаги консультант билан биргаликда танланг. Бу пайпоқларни кийишнинг ҳам ўз қонун-қоидалари бор. Кечаси оёқни баландроқ кўтариб ухлайсиз. Эрталаб туришингиз билан оёқларингизни юқори кўтарган ҳолда пайпоқларни киясиз. Уларни бутун ҳомиладорлик давомида ва туғруқдан кейин яна 6—8 ҳафта кийиб юришингиз керак.
4.  Ҳомиладорлик пайти варикоз юзага келса, оёқда қон айланишини яхшилаш учун махсус машқларни бажариш зарур. Шу пайтгача жисмоний машқлар билан шуғулланмаган бўлсангиз ҳам, айни пайтда уларни бажара бошлашингиз лозим. Ҳомиладорликда бажарилиши мумкин бўлган варикозга қарши маҳсус машқлар бор, уларни шифокорингиздан сўраб олинг. Бу машқлар томирларда қон айланишини яхшилайди, уларга тушадиган босимни камайтиради ва веналар варикоз кенгайишининг олдини олади.
5.  Агар касаллик жуда авж олиб кетган бўлса, шифокорлар жарроҳлик аралашуви ёки махсус препаратларни томирга юбориш усулларни муҳокама қилишлари мумкин. Таъкидлаб ўтамиз, бу жуда қийин ҳолларда, касаллик ҳомиладор аёл ва ҳомила ҳаётига хавф сола бошлаганда кўриладиган чоралардир.
Афсуски, ҳомиладорликдан кейин ҳам кенгайган веналар асл ҳолига қайтмайди. Шу сабабли эҳтиёт чораларини аввалдан кўриб қўйганингиз яхши.

Манба:  "Суғдиёна " газетаси