Мурожаат этиш ҳуқуқининг асослари
Мамлакатимизда фуқароларнинг Конституция асосида кафолатланган ваколатли органларга мурожаат этиш ҳуқуқи амалда тўла таъминланаётир. 2014 йил 4 декабрда кучга кирган “Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси қонуни шу мақсадга хизмат қилмоқда.
Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигида мазкур қонун мазмун-моҳияти ва амалиётда қўлланилиши билан боғлиқ масалаларга бағишланган анжуманда бу алоҳида қайд этилди.
Адлия вазирининг ўринбосари А.Усмонов ва бошқалар Президентимиз Ислом Каримов раҳнамолигида демократик ҳуқуқий давлат асослари мустаҳкамланиб бораётгани инсон ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлашга хизмат қилаётганини таъкидлади. Фуқароларнинг ҳуқуқлари қонунлар асосида кафолатлангани, жумладан, давлат органларига мурожаат этиш тартибининг янада такомиллаштирилгани жамиятда ижтимоий барқарорликни мустаҳкамлашга замин яратмоқда.
Янги қонун билан юридик шахсларнинг мурожаатларини кўриб чиқишга оид ижтимоий муносабатлар ҳуқуқий тартибга солинди. Ушбу соҳадаги қонунбузилиши учун жавобгарлик белгиланиб, давлат органларига, мансабдор шахсларга мурожаат қилиш тартиби аниқлаштирилди. Қонунга кўра, жисмоний ва юридик шахслар давлат органларига мурожаат этиш ҳуқуқига эга бўлиб, мурожаат этиш ҳуқуқи ихтиёрий амалга оширилади.
Қонуннинг мазмун-моҳияти барчага етказилишини таъминлаш мақсадида Адлия вазирлиги томонидан ушбу қонун китоб шаклида чоп этилиб, унга ўзбек ва рус тилидаги ҳамда лотин алифбосидаги матнлари киритилди. Бундан ташқари, қонун нормаларининг бир хилда қўлланилишини таъминлаш мақсадида “Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари тўғрисида”ги қонунга шарҳ тайёрлаш ишлари олиб борилмоқда.
Адлия вазирлиги томонидан турли вазирлик ва идораларда мурожаатлар билан ишлаш амалиёти мунтазам ўрганиб келинмоқда. Таҳлиллар мурожаатлар билан ишлашда қонун талабларига турлича ёндашилаётганини, оқибатда айрим қонун нормаларининг бузилишига йўл қўйилаётганини кўрсатмоқда.
Тадбирда янги қонунни амалиётда тўғри қўллаш, мурожаатларни кўриб чиқишда қонунийликни таъминлаш, турлича ёндашувларни бартараф қилиш ва ўзаро фойдали таклифлар асосида бу борадаги муаммолар ечимини топишга эътибор қаратилди. Юридик ва жисмоний шахсларнинг мурожаатларини кўриб чиқиш билан боғлиқ ижтимоий муносабатлар, мансабдор шахсларнинг уларни кўриб чиқиш ва ҳал этишдаги масъулияти, бу жараёндаги қонунбузарлик учун жавобгарлик билан боғлиқ масалалар ҳам атрофлича муҳокама этилди.