Меъда саратони билан оғриган беморларни текшириш, даволаш ва кузатиш баённомаси

Ишчи гуруҳ

Меъда саратони

Меъда саратони – меъданинг ҳавфли янги тузилмасидир.

Баённома коди: РH-S-030 "Меъда саратони"
МКБ-Х коди: C 16
Баённомада қўлланилган қисқартмалар:
ЭЧТ – эритроцитларнинг чўкиш тезлиги
ФЭГДС – фиброэзофагогастродуоденоскопия
УТТ – ультратовуш текшируви
ИГХ – иммуногистохимия
МРТ – магнит-резонанс томография
ПЦР – полимераза занжир реакцияси
ПЭТ – позитрон-эмиссион томография
Баённома ишлаб чиқилган вақт: 2014 й.
Беморлар тоифалари: меъда саратони тасдиқланган беморлар
Баённомадан фойдаланувчилар: онкологик муассасалар ва умумий даволаш тармоқлари врачлари

ТАСНИФИ

Клиник тасниф (энг кўп тарқалган ёндошувлар, масалан: этиологияси, босқичи бўйича ва ҳ.к.).

Меъда ўсмаларининг гистологик таснифи (БЖССТ, 2009)

Меъданинг хавфли эпителиал ўсмаларига киради:

1. Аденокарцинома – энг кўп учрайдиган шакли (95%):

- папилляр;
- тубуляр;
- муциноз;
- узуксимон ҳужайрали саратон

2. Безли-яссиҳужайрали саратон
3. Яссиҳужайрали саратон
4. Дифференциалланмайдиган саратон
5. Майдаҳужайрали саратон.

Макроскопик жиҳатдан ажратилади (Borrmann, 1926):

1. Полипсимон саратон.
2. Аниқ чегарали емирилган саратон.
3. Чегаралари аниқ бўлмаган емирилган саратон.
4. Диффуз-инфильтратив саратон.

TNM халқаро таснифи. Мазкур тасниф охирги марта 2009 йилда қайта кўриб чиқилган ва касаллликлар таснифи бўйича барча миллий қўмиталар томонидан маъқулланган (1, 21).

Тасниф қоидаси

Таснифни фақатгина меъда саратони учун қўллаш мумкин. Ташҳис гистологик жиҳатдан тасдиқланган бўлиши лозим.

Анатомик соҳалар:

1. Кардиал қисм (С16.0).
2. Туб қисм (С16.1).
3. Тана қисм (С16.2).
4. Антрал (С16.3) ва пилорик (С16.4) қисмлар.

Меъда учун регионар лимфа тугунлари – кичик (1, 3, 5) ва катта (2, 4а, 4б, 6) эгрилик, чап меъда (7), умумий жигар (8), талоқ (10, 11) ва қорин (9) артериялари бўйлаб жойлашган лимфа тугунлари, шунингдек гепатодуоденал тугунлардир (12). Гепатодуоденал (12), ретропанкреатик, мезентериал ва парааортал каби бошқа қорин ичи лимфа тугунларининг жароҳатланиши алоҳида метастазлар сифатида таснифланади.

TNM клиник таснифи (ICD-C16.1, 2, 3, 4)

Т – бирламчи ўсма.
ТХ – бирламчи ўсма баҳоланиши мумкин эмас
ТО – бирламчи ўсма ҳақида маълумотлар йўқ
Tis - Карцинома insitu, шиллиқ парданинг хусусий пластинкасига инвазияланмаган интраэпителиал ўсма, оғир дисплазия.
Т1 – Ўсма шиллиқ парданинг хусусий пластинкаси, мушак пластинкаси ёки шиллиқ ости пардасига ўсиб киради.
Т1а – Ўсма шиллиқ парданинг хусусий пластинкаси ёки мушак пластинкасига ўсиб киради.
Т1b – Ўсма шиллиқ ости пардага ўсиб киради.
Т2 – Ўсма мушак пардага ўсиб киради.
ТЗ – Ўсма сероз ости қаватга ўсиб киради.
Т4 – Ўсма сероз пардага ўсиб киради ва қўшни тузилмаларга тарқалади^1,2,3.
Т4а – Ўсма сероз пардага ўсиб киради.
Т4b – Ўсма қўшни тузилмаларга ўсиб киради^1,2,3.

Изоҳ

¹ Меъда учун қўшни аьзолар - талоқ, кўндаланг чамбар ичак, жигар, диафрагма, меъда ости бези, қорин девори, буйрак усти бези, буйраклар, ингичка ичак, қорин пардаси орти бўшлиғи.

² Ўсманинг ўн икки бармоқли ичак ёки қизилўнгачга интрамурал (бўшлиқ ичи) тарқалиши меъда билан бирга ушбу аъзолардан бирига энг кўп инвазияси чуқурлиги бўйича тавсифланади.

³ Меъда-чамбар ёки меъда-жигар боғлами, катта ёки кичик чарвига тарқалган, лекин висцерал қорин пардага ўсиб кирмаган ўсма ТЗ сифатида тавсифланади.

N – Регионал лимфа тугунлари.

NX – Регионал лимфа тугунлари баҳоланиши мумкин эмас.
N0 - Регионал лимфа тугунларига метастазлар йўқ.
N1 - 1-2 регионал лимфа тугунларида метастазлар.
N2 - 3-6 регионал лимфа тугунларида метастазлар.
N3 – 7 ва ундан ортиқ регионал лимфа тугунларида метастазлар.
N3a - 7-15 регионал лимфа тугунларида метастазлар.
N3b – 16 ва ундан ортиқ регионал лимфа тугунларида метастазлар.

М – Узоқлашган метастазлар.
МО – узоқлашган метастазлар йўқ.
М1 – узоқлашган метастазлар мавжуд.

Изоҳ: узоқлашган метастазлар қорин парда бўйича тарқалиши, перитонеал суюқликнинг ижобий цитологияси ва чарвидаги ўсма элементларини ўз ичига олади.

Гастроинтестинал стромал ўсма (ICD-OC15-18; С20; С48.1)

TNM клиник таснифи

Т – бирламчи ўсма.
ТХ – Бирламчи ўсма баҳоланиши мумкин эмас.
ТО – Бирламчи ўсма ҳақида маълумотлар йўқ.
Т1 – Ўсма 2 см дан катта эмас.
Т2 – Ўсма 2 см дан катта, лекин энг кўпи билан ўлчами 5 см дан катта эмас.
ТЗ – Ўсма 5 см дан катта, лекин энг кўпи билан ўлчами 10 см дан катта эмас.
Т4 – Ўсма ўлчами энг кўпи билан 10 см дан катта.

N - Регионал лимфа тугунлари.
NX – Регионал лимфа тугунлари баҳоланиши мумкин эмас*.
N0 – Регионал лимфа тугунларига метастазлар йўқ.
N1 – Регионал лимфа тугунларига метастазлар бор.
* ГИСОда регионал лимфа тугунлари камдан-кам жалб этилади, шунинг учун лимфа тугунлари ҳолати клиник ёки морфологик жиҳатдан баҳоланиши мумкин бўлмаган холларда NX ёки pNX ўрнига N0 сифатида қаралади.

М – Узоқлашган метастазлар.
МО – узоқлашган метастазлар йўқ.
М1 – узоқлашган метастазлар мавжуд.

pTNM патогистологик таснифи

pT, pN, pM тоифаларини аниқлашга талаблар T, N, M тоифаларини аниқлашга талаблар билан мос келади.

Изоҳ. PN0 гистологик текшируви одатда 15 ва ундан ортиқ реионар лимфа тугунларини ўз ичига олади.

G - гистопатологик дифференцировка.
GX – дифференцировка даражаси аниқланиши мумкин эмас.
G1 – юқори дифференцировка даражаси.
G2 – ўрта дифференцировка даражаси.
G3 – паст дифференцировка даражаси
G4 – дифференциалланмаган саратон.

Босқичлар бўйича гуруҳларга бўлиш:

ДИАГНОСТИКА

Диагностик мезонлар (жараённинг оғирлик даражасидан келиб чиққан холда касалликнинг ишончли белгиларини шарҳлаш).

Шикоятлар ва анамнез (оғриқ синдромининг юзага келиши ва намоён бўлиши характери).

Меъда саратони учун патогномоник симптомлар аниқланмаган. Беморнинг шикоятлари меъданинг турли касалликлари (сурункали гастрит, меъданинг яра касаллиги ва ҳ.к.) кўринишларига мос келиши мумкин.

Физикал текширув (масалан: эпигастрал соҳадаги кучли оғриқ).

Оғриқ сиптомокомплексини шартли равишда ярасимон ва меъданинг сурункали гастрити ва полипози учун характерли турларга бўлиш мумкин. Озиш ва холсизлик ўткинчи ҳисобланади ва патологик ўчоқнинг ўткирлашув вақтига тўғри келади. Касалликнинг эрта даврларида ўтказиладиган консерватив инфузион, спазмолитик ва умуммустаҳкамловчи даво ушбу симптомларни баратараф этилишини таъминлайди.

Меъда саратони симптоматикаси унинг жойлашуви ва юзага келувчи асоратлари билан боғлиқ. Меъданинг проксимал саратони учун озиш, дастлаб қуюқ, кейинчалик суюқ овқатнинг ўтишини бузилиши, тўлиқ дисфагия каби дисфагия симптомлари характерлидир.

Меъда танасида жойлашган ўсма, одатда илк даврларда намоён бўлмайди. Астеновегетатив симптомлар (умумий холсизлик, иштаҳанинг йўқолиши ва х.к.), яъни Савицкийнинг «кичик белгилар синдроми» қайд этилиши мумкин. Ўсма парчаланганда меъдадан қон оқиши симптомлари: «кофе қуйқуми» қусиш, холсизлик, коллаптоид ҳолат билан бош айланиши, қора нажас – мелена биринчи ўринга чиқади. Бундай беморлар, одатда шошилинч хирургия бўлимларига ёткизилади, бунда қон кетиши манбаасини ўз вақтида аниқлаш даволаш усулини белгилашда муҳим аҳамиятга эгадир.

Меъда саратонининг дистал жойлашувида меъданинг чиқиш қисми стенози симптомлари асосий клиник белгилар ҳисобланади. Бу тана вазнининг кескин йўқотилиши, тутқаноқ синдромининг ривожланишигача борувчи сув-электролит балансининг бузилиши билан компенсирланган, субкомпенсирланган ва декомпенсирланган стенозлардан иборат.

Шундай қилиб, меъда саратонига шубҳа пайдо бўлганда, беморлар зудлик билан текширувдан ўтишлари керак, чунки даволаш самарадорлиги касалликка ўз вақтида ташҳис қўйилганлигига кўп жиҳатдан боғлиқдир. Шунинг учун, биз бирламчи бўғин (поликлиника, амбулатория ва х.к.) врачлари учун тайёрланган ҳаракат алгоритмини тақдим этмоқдамиз.

Авваламбор, бемордан сўраб-суриштирилганда эпигастрия соҳасида оғриқларнинг борлиги, иштаҳанинг пасайиши ёки бузилиши, кўнгил айниши, кекирик, қусиш, холсизлик, чарчоқ, сабабсиз ривожланувчи озиш кабиларга эътибор бериш лозим.

Кўрикда тери қопламаларининг рангсизлиги, тери тургори (таранглиги), шиллиқ пардалар ҳолатига эътибор бериш, диққат билан қорин пальпациясини амалга ошириш лозим. Асосий диққат меъданинг яра касаллиги, сурункали атрофик гастрит, меъда полипози, пернициоз камқонлик бўйича диспансер ҳисобида бўлган шахслар, шунингдек илгари меъда резекциясини ўтказган беморларга қаратилиши керак.

Лаборатория текширувлари

- қоннинг умумий таҳлили – қизилўнгач ўсмаси учун гипохром анемия, ЭЧТнинг ошиши, лейкоцитоз характерлидир;

- коагулограмма - гиперкоагуляция белгилари кузатилади.

Инструментал текширувлар

Меъда саратонига шубха пайдо бўлганда зудлик билан беморни рентгенологик, гастробиопсия билан эндоскопик усулларни ўз ичига олувчи комплекс текширувдан ўтказиш лозим. Ҳаракатлар алгоритмини қуйидаги схемада келтириш мумкин: сўраб-суриштириш – кўрикдан ўтказиш - R-текшируви – эндоскопия - биопсия.

Мутахассислар (масалан, маслаҳат мақсадини кўрсатган холда онколог) маслаҳати учун кўрсатмалар

Асосий ва қўшимча диагностик чора-тадбирлар рўйхати (режали госпитализациягача ўтказилиши лозим текширувларни алоҳида кўрсатиш керак)

Асосий диагностик чора-тадбирлар:

1. Ўсма биопсияси ва биопсия материалини морфологик текшируви билан фиброгастроскопия.
2. Меъдани рентгенконтраст текшируви.
3. Қорин бўшлиғи аъзоларининг УТТ, бўшлиқ ичи ультрасонографияси.
4. Ўпканинг рентгенологик текшируви.
5. Периферик лимфа тугунларининг УТТ, тўғри ичакни бармоқли текшируви, гинеколог кўриги (аёлларда).
6. Қоннинг умумий қон таҳлили.
7. Қоннинг биокимёвий таҳлили: умумий оқсил, мочевина, креатинин, билирубин, амилаза, трансаминазалар, электролитлар, глюкоза.
8. Қон гуруҳи, резус-омил.
9. ИГХ-текшируви.

Қўшимча диагностик чора-тадбирлар

Фиброколоноскопия, лапароскопия, ирригоскопия, ангиография, МРТ, скелет суяклари сцинтиграфияси, компьютерли томография, ПЦР-текшируви, ПЭТ- текшируви, С-kit.

Бўлим талқини (яна: 1): ПДЛ 2012 - онкология

ДИФФЕРЕНЦИАЛ ТАШҲИС

ДАВОЛАШ

Даволаш мақсади: хавфли ўсма билан аъзони тўлиқ ёки қисман олиб ташлаш.

Даволаш тактикаси

Дори воситаларисиз даволаш (режим, пархез ва б.)

Меъда саратонини хирургик даволаш учун кўрсатма бўлиб, операцияга қарши кўрсатмалар бўлмаган холда меъданинг операция қилиш мумкин бўлган саратони ташхисини қўйилишидир. Меъда саратонида қўлланиладиган асосий радикал операциялар – меъданинг субтотал, дистал, проксимал резекцияси ва гастрэктомиядир.

Радикал операция ўтказишнинг асосий шарти саратон билан жароҳатланган меъдани яхлит ёки унинг тегишли қисмларини ва регионар лимфа тугунларини атрофидаги клетчатка билан (лимфодиссекция) олиб ташлашдан иборат.

Ҳозирги вақтда JRSGC (1998) ишлари асосида меъданинг турли бўлимларидан метастазланишнинг (N1 дан N4) тўртта кетма-кет босқичи шаклланишини таъминловчи регионар лимфа тугунларининг 16 гуруҳи тўлиқ баён этилган.

Биринчи босқич: меъданинг боғловчи аппаратида (№1-6) жойлашган перигастрал лимфоколлекторлар.

Иккинчи босқич: артериал стволлар – умумий жигар артерияси, қорин (чувалчангсимон) ўзаги, чап меъда артерияси, талоқ дарвозаси, талоқ артерияси бўйлаб жойлашган лимфа тугунлари (№7-11).

Учинчи босқич: гепатодуоденал боғлам лимфа тугунлари, ретропанкреатодуоденал, кўндаланг чамбар ичак тутқичи илдизи лимфа тугунлари (№№12-14).

Тўртинчи босқич: парааортал, юқори ичак тутқичи артерияси бўйлаб жойлашган лимфа тугунлари (№15-16).

Шуни қайд этиш лозимки, меъдада бирламчи ўсманинг турлича жойлашуви метастаз беришнинг турли босқичларига мос келади, бу лимфа тугунларининг турли гуруҳлари жароҳатланган беморлар гуруҳларини яшовчанлиги бўйича ўтказилган проспектив тадқиқотлар асосида исботланган.

Тасниф ва яшовчанлик натижалари бўйича ўтказилган тадқиқотларга (M. Sasako et al., 1995; T. Aiko et al., 1998) асосланган холда N1-2 лимфа коллекторларини жалб этилишига регионар метастаз бериш, N3-4ларни жалб этилишига эса – узоққа метастаз бериш (M1 Lym) сифатида қаралади.

Лимфодиссекциянинг ҳар хил турлари ўтказиладиган операция ҳажмининг таснифида ўз ифодасини топди: лимфодиссекция тури охирги олиб ташланувчи метастаз босқичи асосида аниқланади.

Лимфодиссекция ҳажмига асослангган хирургик операция турлари

Операциянинг радикаллиги ва адекватлигини аниқлаш учун қизилўнгач, меъда, ўн икки бармоқли ичакларда ўсма ҳужайраларининг йўқлиги микроскопик усулда текширилиб назоратга олинади.

Меъданинг субтотал проксимал резекцияси I ва II босқичлардаги меъданинг кардиал бўлими саратонида амалга оширилади. III босқичдаги меъданинг проксимал бўлими саратони ёки инфильтратив шаклларида гастрэктомия амалга оширилади.

Экзофит ўсма ёки меъданинг пастки учдан бир қисмидаги меъда деворининг сероз қаватидан ташқарига чиқмаган юқори ёки ўрта даражали дифференциаллашган (T1-2 N0-1M0 босқичидаги) унча катта бўлмаган инфильтратив ўсма меъданинг дистал субтотал резекциясини амалга ошириш учун кўрсатма ҳисобланади.

Меъда саратонининг қолган барча бошқа ҳолатларида гастрэктомия кўрсатма бўлиб ҳисобланади, бу ўсма ҳужайралари тарқалишининг биологик хусусиятлари билан боғлиқ. Ўсманинг қизилўнгач бўйлаб проксимал тарқалишида операция комбинацияланган Ру бўйича қизилўнгач-ингичка ичак анастомози билан Osawa-Garlok бўйича торако-лапаротом кириш асосида амалга оширилиши лозим.

Экзофит ўсмада меъданинг резекция чизиғи проксимал йўналишда ўсманинг кўринувчи чегарасидан 3-5 см, эндофит шаклида эса – 8-10 см масофадан ўтиши лозим. Резекциянинг дистал чегараси ўсманинг кўринувчи ёки пальпация қилинувчи чегарасидан 3 см кам бўлмаган масофада жойлашиши керак. Меъданинг дистал субтотал резекцияси Браун бўйича ичаклараро бирикувчи олдингичамбар гастроэнтероанастомоз билан Бильрот-II усули бўйича амалга оширилиши лозим.

Спленэктомия ўсма проксимал ва/ёки меъда танасида жойлашганда, ўсма меъда деворининг барча қаватларига ўсиб кирган ҳолда бажарилади.

Операциягача бўлган босқичда ташҳисланган меъданинг маҳаллий тарқалган саратони (ўсма жараёни босқичлари II, IIIa, IIIb, IV хирургик), айниқса, унинг кам дифференциаллашган шакли – операция олди полихимиотерапия курси (2-3)ни ўтказиш учун кўрсатмадир. Асосий қўлланиладиган препаратлар - таксотер, иринотекан, оксалиплатин, кселода. Операция олди терапия самарадорлиги назорат эндоскопия, ультрасонография, компьютерли томография текширув усуллари, шунингдек ИГХ усуллари асосида баҳоланади.

Меъда саратонининг ІV босқичи билан беморларни даволаш натижалари ўта қониқарсиздир. Даволашнинг аниқ схемаси йўқ.

Тарқалган ўсма жараёни туфайли юзага келувчи асоратларни бартараф этиш учун паллиатив мақсадда оператив амалиёт ўтказилади. Аниқ вазиятга мос равишда меъданинг паллиатив резекцияси, гастрэктомия, ичаклараро бирикиш билан узунқовузлоқли айланиб ўтувчи гастроэнтероанастомоз амалга оширилади, гастро- ёки еюностома қўйилади. Ўсмани диатермокоагуляциялаш йўли билан эндоскопик реканализацияни амалга ошириш мумкин.

Меъда саратонининг ІV босқичидаги беморларни химиотерапия йўли билан даволашнинг стандарт схемаси йўқ. Меъданинг диссеминацияланган саратони билан оғриган беморларда цитостатиклардан фойдаланишнинг кўплаб турли схемалари мавжуд, улар бир-биридан нафақат химиопрепаратлар тўплами, балки химиотерапияни ўтказиш вақти, курслари сони, модификаторларни қўллаш, шунингдек, уларни организмга юбориш усуллари билан ҳам фарқ қилади. Меъданинг диссеминацияланган саратони билан оғриган беморларда монотерапия режимида фторурацил, фторафур, цисплатин, этопозид, CCNU, доксорубицин, эпирубицин каби препаратлардан фойдаланиш 15-35% ҳолатларда қисман самара беради. Бунда ремиссия давомийлиги қисқа бўлиб, яшовчанликка таъсир қилмайди.

Тўқсонинчи йилларда меъданинг тарқалган саратонида доцетаксел, паклитаксел, кампто, S-1, УФТ- каби янги препаратларнинг самарадорлигини ўрганиш бошланган ва у ҳозирда ҳам давом этмоқда.

Ҳозирги вақтда кўпинча fluorourocil ва лейковориндан иборат препаратлар комбинацияси кўп қўлланилмоқда. Меъда саратонини даволаш учун fluorourocil, цисплатин, этопозид, доксорубицин ва эпирубициндан фойдаланиш мақсадга мувофиқдир.

Шу билан бирга, меъданинг тарқалган саратони билан оғриган беморларда химиотерапия усулида даволаш самарадорлиги паст даражада қолмоқда, аксарият холларда ўсма жараёнининг қисман ёки қисқа муддатли ремиссияси қайд этилади.

Босқичлар бўйича даволаш

0, І А, І Б, ІІ босқичлар

Стандарт:

1. Меъданинг дистал субтотал резекцияси.
2. Меъданинг проксимал субтотал резекцияси.
3. Меъданинг лапароскопик резекцияси (жарроҳлик амалиёти техникасини эгаллаш шарти билан).
4. Гастрэктомия.
5. Эндоскопик мукозэктомия (меъданинг эрта саратони (Т1) мавжуд бўлган ҳолда операция техникасини эгаллаш шарти билан).

D2 ҳажмли лимфодиссекция стандарт операцияларнинг мажбурий таркибий қисмидир. Касалликнинг Т3, N1-2 босқичлари адъювант полихимиотерапия курсларини кўзда тутади.

ІІІ А, ІІІ Б босқичлар

Стандарт

1. Гастрэктомия.
2. D2 ҳажмли лимфодиссекция стандарт операцияларнинг мажбурий таркибий қисмидир. Операциягача саратоннинг маҳаллий тарқалган шаклини (Т3-Т4) аниқланиши, регионар лимфа тугунларига метастазларнинг мавжудлиги (N1-N2), шунингдек ўсма жараёнининг кам дифференциаллашган гистологик шакли беморларнинг розилиги билан неоадъювант дори терапияси курси (2-3)ни ўтказишни назарда тутади.
3. Операциядан олдин ўтказилган дори терапиясига ўсманинг жавоб реакциясини ҳисобга олган холда адъювант полихимиотерапия курслари.

ІV босқич

T4N2M0, T1-4N3M1 да стандарт

1. Беморларнинг розилиги асосида неоадъювант полихимиотерапия курси (2-3).
2. D-2 ҳажмли лимфодиссекция билан комбинацияланган ёки циторедуктив гастрэктомия.
3. Полихимиотерапиянинг адъювант курслари.
4. Полихимиотерапиянинг мустақил курслари

Рецидив

Операция (индивидуаллашган):
- турли ҳажмли паллиатив оператив амалиётлар;
- ўсмани эндоскопик парчалаш;
- стент қўйиш.

Паллиатив химиотерапия (индивидуаллашган).

Дори воситалари билан даволаш

Зарурат бўйича даволаш босқичлар бўйича бўлиб чиқилади: шошилинч ёрдам, амбулатор, стационар.

Химиотерапия

Химиотерапия меъда саратонининг диссеминация босқичида беморларни даволашнинг асосий усули ҳисобланади. Меъда саратонининг маҳаллий тарқалган турларида ҳам неоадъювант, ҳам адъювант ҳамда операция олди (неоадъювант + адъювант) химиотерапия, адъювант химионур терапия ўтказилади.

Комбинацияланган химиотерапия:

1. DCF:
- Docetaxel 75 мг/м2, в/и, 1-чи кун;
- Cisplatin 75 мг/м2, в/и, 1-3 соатдан ортиқ, 1-чи кун;
- 5 ФУ 750 мг/м2/кун., в/и, узоқ муддатли инфузия, 1- дан 5-кунгача.
Ҳар 21 кунда.

2. CF:
- Cisplatin 100 мг/м2, в/и, 1-3 соатдан ортиқ, 1-чи кун;
- fluorourocil 1000 мг/м2/кун, узоқ муддатли инфузия, 1- дан 5-кунгача.
Ҳар 28 кунда.

3. ECF:
- Epirubicin 50 мг/м2, в/и, 1- кун;
- Cisplatin 60 мг/м2, в/и, 1-кун;
- 5 ФУ 200 мг/м2/кун., в/и, узоқ муддатли инфузия, 24 соат давомида.
Ҳар 21 кунда.

4. EOF:
- Epirubicin 50 мг/м2, в/и, 1- кун;
- oxalliplatin 130 мг/м2, в/и, 1- кун;
- fluorourocil 200 мг/м2/кун, в/и узоқ муддатли инфузия, 24 соат.
Ҳар 21 кунда.

5. ЕСХ:
- Epirubicin 50 мг/м2, в/и, 1- кун;
- Cisplatin 60 мг/м2, в/и, 1-й кун;
- Capecitabine 625 мг/м2, per os, кунига 2 маҳал, узоқ муддатли.
Ҳар 21 кунда.

6. ЕСХ:
- Epirubicin 50 мг/м2, в/и, 1- кун;
- oxalliplatin 130 мг/м2, в/и, 1-кун;
- Capecitabine 625 мг/м2, per os, кунига 2 маҳал, узоқ муддатли.
Ҳар 21 кунда.

7. ELF:
- Etoposid 120 мг/м2, в/и, 1-3 кун мобайнида (60 ёшдан катта беморлар учун 100 мг/м2);
- Calcium folinate (ёки Natrii folinate) 300 мг/м2, в/и, 1-3 кун мобайнида;
- fluorourocil 500 мг/м2, в/и, 1-3 кун мобайнида.
Ҳар 21-28 кунда.

8. IP:
- Irinotecan 70 мг/м2, в/и, 1-чи ва 15-чи кунлар;
- Cisplatin 80 мг/м2, в/и, 1-чи кун.
Ҳар 28 кунда.

9. FAP:
- fluorourocil 300 мг/м2, в/и, 1- дан 5-кунгача;
- доксорубицин 40 мг/м2, в/и, 1-чи кун;
- цисплатин 60 мг/м2, в/и, 1-чи кун.
Ҳар 5 ҳафтада.

10. Доцетаксел + Цисплатин:
- Docetaxel 85 мг/м2, в/и, 1-чи кун;
- Cisplatin 75 мг/м2, в/и, 1-чи кун.
Ҳар 21 кунда.

Меъданинг метастазланган ва рецидивланган саратонида HER2 (ИГХ 3+ ёки ИГХ2+/ FISH+) гиперэкспрессия тасдиқланган холда:

1. Capecitabine 1000 мг/м2, кунига 2 маҳал, 1 – 14 кунлар.
2. Cisplatin 80 мг/м2, 1-чи кун.

3 хафталик цикл, 6 курс.

Trastuzumab: 8 мг/кг – юклама доза, 6 мг/кг – ушлаб турувчи доза, прогрессивлашувигача 3-хафта давомида дори юбориш режими ёки fluouracil 800 мг/м2/кун, узоқ муддатли вена ичи инфузияси, 1- дан 5-кунгача. Cisplatin 80 мг/м2, 1-чи кун. 3-ҳафтали цикл, 6 та курс.

Trastuzumab: 8 мг/кг – юклама доза, 6 мг/кг – ушлаб турувчи доза, прогрессивлашувигача 3-хафта давомида дори юбориш режими.

Адъювант химионур терапия

1 химиотерапия курси:
fluorourocil 425 мг/м2, в/и, 1- дан 5-кунгача.
Calcium folinate (ёки Natrii folinate) 20 мг/м2, в/и, 1- дан 5-кунгача.
Химионур терапия - химиотерапиянинг 28-чи куни.
Нур терапия: 1,8 Гр/кун СОД 45 Гр гача.
fluouracil: 400 мг/м2, в/и, нур терапиянинг 1–4 кунлари ва 23–25 кунлари.
Calcium folinate (ёки Natrii folinate)) 20 мг/м2 в/и нур терапиянинг 1–4 кунлари ва 23-25 кунлари.

Химионур терапиядан сўнг 2 курс химиотерапияни давом эттириш: фторурацил 425 мг/м2, в/и, 1 дан 5 кунгача. Кальций фолинат (ёки натрий фолинат) 20 мг/м2, в/и, 1–5 кунлар.

Монохимиотерапия:

1. fluorourocil 500 мг/м2, в/и, 1 дан 5 кунгача. Ҳар 28 кун.
2. Docetaxel 100 мг/м2, в/и, 1-чи кун. Ҳар 21 кун, ёки доцетаксел 36 мг/м2, в/и, ҳар хафта, 6 хафта давомида. Ҳар 8 хафтада.

Профилактик чора-тадбирлар

Овқатланиш режими ва озиқ-овқат махсулотларини сақлаш режимига амал қилиш; хеликобактер инфекцияси профилактикаси, атрофик гастритли беморларни аниқлаш, «хавф гуруҳлари»ни шакллантириш.

Овқатланиш – дудланган, шўр, қовурилган озуқа махсулотларини истеъмол қилиш меъда саратонининг ривожланиши хавфини оширади; озуқа махсулотларини паст ҳароратли режимда сақлашга амал қилмаслик; Helicobacter Pylory; меъданинг ахилик ҳолати; чекиш, хаддан зиёд спиртли ичимликлар; ёш – 45 дан юқори, оилавий анамнез.

Кейинги кузатув (масалан, операциядан кейинги, реабилитация, стационар учун баённома ишлаб чиқилган ҳолда амбулатор даражада беморга ҳамрохлик қилиш).

Кузатиш:
- биринчи йил - 3 ойда 1 марта;
- иккинчи йил - 6 ойда 1 марта;
- кейинчалик, умрбод - йилига 1 марта.

Баённомада баён этилган даволаш самарадорлиги ва ташҳисот ҳамда даволаш усулларининг хавфсизлиги индикаторлари: операциядан кейинги жароҳатнинг битиши ва асоратлар мавжуд бўлмаган холда беморнинг қониқарли ҳолати.

Кузатув ҳажми:
- фиброгастроскопия;
- қизилўнгачни рентгенконтраст текшируви;
- қорин бўшлиғи аъзоларининг УТТи;
- ўпкани рентгенологик текшируви;
- периферик лимфа тугунларининг УТТИ, тўғри ичамкни бармоқли текшируви, гинеколог кўриги (аёлларда);
- қоннинг умумий таҳлили.

Кўрсатма бўйича: фиброколоноскопия, ирригоскопия, компьютерли томография, ангиография, МРТ, скелет суяклари сцинтиграфияси, ПЭТ-текшируви.

Госпитализация турини кўрсатган ҳолда бемор госпитализациясига кўрсатмалар: режали.

АДАБИЁТ ВА МАНБААЛАР

Principles and Practice of Gastrointestinal Oncology (D.Kelsen et al., 2009)
Pocket Guide to Chemotherapy Protocols (Edward Chu, 2008)
Oxford Handbook of Oncology (Jim Cassidy, Donald Bisset, Roy A.J.Spence, Miranda Payne, 2010)
Bethesda Handbook of Clinical Oncolology (James Abraham, James L.Gulley, Carmen J.Allegra, 2010)
Руководство по химиотерапии опухолевых заболеваний под ред. Н.И.Переводчиковой (Москва, 2010г) 113 c
ESMO (клинические рекомендации, г.Берлин, 2002г.)
Черноусов А.Ф., Поликарпов С.А., «Расширенная лимфаденэктомия в хирургии рака желудка», 159 с., 2000г.
Щепотин И.Б., «Рак желудка», 227 с., 2000г.
Давыдов М.И., Тер-Аванесов М.Д., «Клиническая онкология», стр. 384, 2005г.