Ротавирус инфекцияси ва унинг профилактикаси
Ўзбекистонда ахолини эмлаш хар доим энг асосий масалалардан бири саналиб, бугунги кунда хам соғлиқни сақлаш ташкилотлари олдида долзарблигича қолмоқда. Мустақиллик йилларида юртимиз тиббиёт тизимининг барча йўналишларида бўлгани каби санитария-эпидемиология хизмати, жумладан юқумли касалликларга қарши кураш ва уларни олдини олиш масаласи давлат сиёсати даражасига кўтарилди.
Республикадаги эмлаш сиёсати давлат қомуси ва «Фуқаро саломатлигини химоялаш» ва “Давлат Санитария назорати” тўғрисидаги қонунга асосланган бўлиб, бунда хар бир фуқаро миллий эмлаш жадвали асосида ва эпидемиологик кўрсатма бўйича бепул эмлаш билан қамраб олинади.
Ўзбекистонда иммунизация тадбирларини амалга оширишда бир қатор ютуқларга эришилди. Бугунги кунда чақалоқларни туғуруқхоналарда гепатитВга қарши эмлаш тадбирларини мунтазам ўтказилаётганлиги мазкур касаллик бўйича хам болалар ўртасида эпидемик вазиятни янада яхшиланишига олиб келди. Шунингдек болалар жадвалга асосан дифтерия, кўкйўтал, столбняк, қизамиқ, қизилча, полиомиелит, сил, эпидпаротит, хиб- инфекцияга қарши режали тартибда эмланаяпти ва 2014йил 16-июндан бошлаб ротавирус инфекциясига қарши болаларни 2 ва 3 ойликда эмлаш соғлиқни сақлаш тизимида амалиётга киритилди.
Ротавирус инфекцияси—ўткир юқумли касаллик бўлиб, уни вируслар қўзғатади. Бемор инфекцияни юқтиргандан сўнг хасталикнинг аломати пайдо бўлгунча ўрта хисобда 1кундан 4кунгача вақт ўтади. Касаллик кескин бошланади-тана харорати 38-39гача кўтарилиб 1-2кун тушмайди. Касаллик бошланишида оддий тумов ва томоқ оғриши кўринишида намоён бўлиши мумкин. Вирус асосан ошқозон-ичак йўлида тарқала бошлайди у овқат хазм қилиш ферментларини ишдан чиқаради ва бу кўнгил айниши, ич кетишига сабаб бўлади.
Ротавирусли гастроэнтеритлар бемордан соғлом болаларга фекал-орал йўли билан тез юқиш хусусиятига эга. Қўзғатувчи атроф-мухитда узоқ муддатда яшайди ва вируснинг озгина миқдори (10та вирус) инсон танасига тушиши касаллик белгиларини намоён этади.
Ротавирус инфекцияси билан икки ёшгача болалар кўпроқ касалланади.
Ротавирус инфекцияси профилактикаси:
Ротавирус инфекциясининг олдини олишнинг ягона йўли- вакцинация. Ротавирус инфекциясининг профилактикаси мақсадида бугунги кунда дунё бўйича икки турдаги вакцина ишлатилаяпти. «Ротарикс» ( Бельгия давлатида ишлаб чиқарилган) ва «Ротатек» (АҚШда ишлаб чиқарилган). Ўзбекистон Республикасида «Ротарикс» вакцинаси Бельгия давлатидан олиб келинган вакцина рўйхатдан ўтказилиб, яроылилиги тасдиқланди ва ушбу вакцина билан болаларни эмлаш ишлари амалга оширилмоқда. «Ротарикс» вакцинаси тирик вакцина-таркибида консервант йўқ. Болаларни эмлаш 2 ва 3 ойликда амалга оширилади. Вакцина суюқ холатда тюбикда ишлаб чиқарилган бўлиб 1дозаси -1.5мл. Вакцинация яшаш манзилларидаги жойлашган оилавий поликлиникаларда ва қишлоқ врачлик пунктларида тиббиёт ходимлари назоратида ўтказилаяпти.
РесДСЭНМ иммунопрофилактика бўлими.