28.10.2014

ЎТКИР ТВИРУСЛИ ГЕПАТИТ С ни ДАВОЛАШ БАЁННОМАСИ

  1. Тариф
  2. Бактериал дизентерия — ўткир ичак инфекцияси бўлиб граммусбат бактериялар Shigella роди Enterobacteriaceae оиласига мансуб 4 гурухга (А, В, С, D) ва 4 турга - S. dysenteriae, S.flexneri, S. boydii, S. Sonnei бўлинади. Юқиш йўли фекаль-орал, сув орқали, озиқ овқат орқали , йўғон ичакнинг дистал қисмининг шиллиқ қаватининг шикастланиши ва ахлатнинг қон аралаш тез тез суюқ кетиши билан характерланади.>

  3. Мақсад
  4. Дизинтерия бўлган беморларни ташхисоти ва даволашда стандарт тавсияларни асослаш>

    Ижрочилар:

    УАШ, инфекционист, тиббий ҳамшира. Оғир кечганда врач-реаниматолог.>

    Клиник стандартлар беморда аниқ бир касалликнинг, синдром ёки бирор аниқ клиник холатда минимал зарурий тиббий ёрдам кўрсатишнинг шаклланган таърифидир. Баённома- расмий ҳужжат бўлиб, бажарувчилар риоя қиладиган процессуал ҳаракатлар, умумий қабул қилинган қоидалар жамланмаси, анаъна ва шартлардан иборат

    Касаллик эпидемиологиясини тахлили:>

    - беморлар билан мулоқоти;>

    - очиқ сув хавзаларидан сув ичганлиги;>

    - умумий овқатланиш шахобчаларида овқатланганлиги;>

    - сан-гигиеник нормаларга риоя қилмаслик;>

    Касаллик анамнези:>

    - ўткир бошланиши;>

    - тана хароратининг кўтарилиши;>

    - диспептик синдромлар;>

    Касалликнинг асосий симптомлари:>

    - лихорадка;>

    - холсизлик ва қувватсизлик;>

    - иштахасизлик ва уйқунинг бузилиши;>

    - кўнгил айниши , қайт қилиш;>

    - бош оғриши;>

    - қориннинг ўнг қисмида оғриқ;>

    - тенезмлар ва ёлғон ич келишга чақириқлар.>

  5. Беморларни саралаш
  6. Баённома режасига асосан даво муолажалари ташхис қўйилиши биланоқ бошланади, турли сабабли иммунтанқислиги бор, преморбид фон яхши бўлмаган болалар алохида этиборга олиш зарур.>

    МКБ-10 бўйича мос келувчи код.Класс 1

    Ичак инфекциялари ( А00-А09)

    А03 Шигеллёз

    А03.0 Шигеллёз, чақирувчиси Shigella dyzenteriae. Шигеллёз А гурухи (дизентерия Шига-Круза).

    А03.1 Шигеллёз, чақирувчиси Shigella Flexneri. Шигеллёз В гурух

    А03.2 Шигеллёз, чақирувчиси Shigella Boydii. ШигеллёзС гурух

    А03.3 Шигеллёз, чақирувчиси Shigella Zonne. Шигеллёз D гурух

    А03.8 Шигеллёз

    А03.9 Шигеллёз чақирувчиси аниқланмаган. Бактериал дизентерия БДУ.

  7. Классификация
  8. 1. ўткир шигеллез.

    • Колитик шакли
    • Гастроэнтероколитик шакли

    Оғирлик даражаси бўйича

    • Енгил
    • Ўрта оғир
    • Оғир
    • Субклиник

    2. Бактерияташувчилик.

    2. Сурункали шигеллез.

    • Қайталанувчи шакли.
    • Узлуксиз кечувчи шакли.
  9. Оғирлик даражасини бахолаш критериялари
  10. Енгил шакли

    50- 60 % учрайди. Интоксикация симптомлари кузатилмайди ёки енгил ифодаланган, ич келиши кунига 5- 8мартадан ошмайди. ахлати суюқ, яшил, шиллиқ бўлмаслиги ёки бироз шиллиқли бўлиши мумкин. Тортишган каттиқлашган, оғриқли ёки палпация вақтида сезгир сигмасимон ичак пальпация қилинади. Қоринда оғриқ бўлмайди ёки фақат дефекация вақтида кузатилади.

    Ўрта оғир даражаси

    Ўрта даражада ривожланган интоксикация ва колитик синдром. Тана харорати 38,0-39,0 С гача кўтарилади, қайт қилиш, стул 9-15 мартагача суткасига, ахлат ўз хосиятини йўқотган кўп миқдорда шиллиқ аралаш, қон билан кетади(«гемоколит»). Қоринда хуружсимон оғриқлар, тенезмлар характерли.

    Оғир даражасида.

    Н касаллик ўткир бошланади юқори тана харорати билан, кўп маротаба қайт қилиш кузатилади, қоринда кучли оғриқ. Тенезмлар, ёлғон ич келишига чақириқлар, ич келиши 20-40 мартагача кунига, ахлати шиллиқли қон аралаш. Тери ва шиллиқ қавтлари қуруқ , тери тургори паст, тили қалин караш билан қопланган.

  11. Ташхис мезони
    • Клинико- эпидемиологик маълумотлар
    • Ахлатнинг бактериологик тахлили
  12. Лабаротор тахлилларнинг минимал рўйхати
    • Қон ва пешобнинг умумий тахлили;
    • ҚИчак флорасига бактериологик экма;
  13. Қиёсий ташхис
  14. - озиқ овқат токсико инфекциялари

    - вабо

    - амебиаз

    - балантидиоз

    - лямблиоз

    - ичак шистоматози

    -йўғон ичак ўсма касалликлари

    - ишемик колит

    - дивертикулит

    - Крон касаллиги

    -ўткир гинекологик патологиялар билан

    -сальмонеллёз, эшерихиоз, иерсиниоз, ротовирус инфекциялар - таб. қаранг

    Қиёсий таашхислашеренциров. Диагностические признаки Бактериал дизентерия (шигеллезлар) Сальмонеллез Иереинноз Эшерихиоз Ротавирус инфекциялар
    ёши 3ёшдан катта болалар Турли хил, кўпинча бир ёшгача Турли хил купинча , 2-7 ёш Хамма ёшдагилар Турли хил кўпинча 1-3 ёш
    мавсумийлик Ёз куз ойлари Бахор ёз ойлари Қиш куз ойлари Куз қиш ойларида Йил давомида
    Касаллик бошланган Ўткир, бир ёшгача болаларда ўткир ости бўлиши мумкин Ўткир бир ёшдан катта болаларда .турли хил – бир ёшгача бўлган болаларда Ўткир.эрта ёшли болалар ва ўсмирларда ўткирости кечиши мумкин Кўпинча аста секин ўткир
    Касалликни оғирли дваражасини аниқлашдаги асосий синдром Нейротоксик, эндотоксик шок Токсикоз, эксикоз, бир ёшгача бўлган болаларда инфекцион процесс нинг тарқалиши Интоксикация, гемодинамик бузилишлар Эксикоз II-III даража Эксикоз I-III даража
    Температура: 1.даражаси 2.пайдо бўлган вақти ва динамикаси 3 давомийлиги 1. Фебрил (шу билан бирга гипертермия); 2.каксалликнинг биринчи кунидан бошлаб 3. 1-2 кун дизентер Зоннеда, 5кун дизентерия Флекснерада 1.Фебрил (шу билан бирга гипертермик); 2. бир ёшгача бўлган болаларда биринчи кундан кейинчалик кўтарилиши билан 3. турли хил 2-3 хафта давомида тўлқинсимон 1. Фебрил (шу билан бирга гипертермия);2. касалликнинг биринчи кунидан бошлаб, кейинчалик пасайиш билан 3. 2-7 кун 1. Нормал ёки субфебрил: 2.касалликнинг биринчи кунидан 2-5 кунлари кўтарилиш билан 3. 1-5 кун 1. Фебрил ёки субфербил 2.касалликнинг биринчи кунидан 3 кунидан кутарилишга мойил 3. 2-3 кун
    Стул 1. Характер 2. Максимал сони 2. юзага келган вақти ва динамикаси 1. Колитик (типа «ректал тупик»), тез тез қон аралаш, бир ёшгача энтероколитик бўлиши мумкин 1.Энтероколитик ( «балчиқсимон типда»), кўпинча қон аралаш; 2. 15 мартагача; 3.биринчи кундан 1. кўп миқдорда шиллиқ аралаш. қон баъзан булиши мумкин. 2. 1-2 марта; 3.касалликнинг биринчи кунидан бошлаб 1 кўп миқдорда суюқ, тўқ сариқ рангли, шиллиқ аралашмаларсиз; 2.3-7 марта 1.кўп миқдорда оч рангда, аралашмаларсиз; 2. 2-7 марта 3. касалликнинг 1 кунидан
  15. Шифохонага ётқизиш
  16. Дизинтерия билан касалланган беморлар албаттта юқумли касалликлар шифохонасига ётқизилиши, даво муолажалари комплекс холатда, босқичма босқич, патогенетик асосланган бўлиши лозим.

  17. Базис даво
  18. Касалликнинг оғир даражаларида ётоқ режим зарур, ўрта оғир даражадаги беморларга туалетга чиқишга рухсат берилади, енгил даражадаги беморларга хона режими тавсия этилади.

    Овқатланиш. Ўткир даврида стол №4 буюрилади; Аҳволининг яхшиланиши, ичак дисфунцияларининг камайиши ва иштаҳаси пайдо бўлиши билан бемор стол №2 га ўтказилади. Реконвалесценция даврида стол № 15 га ўтказилади.

    Даво муолажаларидавомийлиги бемор ахволиниг яхшиланиши, тана хароратининг мўтадиллашиши, ичак функциясининг яхшиланиши билан белгиланади.

  19. Этиотроп даво
  20. Енгил дизинтерия авж олиш даврида ахлати қон ва шиллиқ аралаш келиши кузатилганда беморларга қуйидаги дори воситаларидан бирортаси берилади:

    • нитрофураны (фуразолидон, фурадонин 0,1 г дан кунига 4 махал,
    • эрсефурил (нифуроксазид) 0,2 г 4 махал суткасига),
    • котримоксазол 2 таблеткадан 2 махал кунига.
    • оксихинолины (нитроксолин 0,1 г 4 махал кунига, интетрикс 1-2 таблеткадан кунига 3 махал).
    • Дизинтериянинг ўрта оғир даражасида фторхинолон гурухига оид дори воситалари берилади:

    • офлоксацин 0,2 г дан 2 махал суткасига ёки ципрофлоксацин 0,25 г дан 2 махал суткасига.
    • котримоксазол 2 таблеткадан 2 махал кунига;
    • интетрикс 2 таблеткадан 3 махал кунига.
    • Дизинтериянинг оғир даражасида берилади

    • офлоксацин 0,4 г дан 2 махал суткасига ёки ципрофлоксацин 0,5 г дан 2 махал суткасига;
    • фторхинолонлар аминогликозидлар билан биргаликда;
    • аминогликозидлар цефалоспоринлар билан биргаликда.

    Ичаклардан токсинларни бириктириб олиш ва чиқариш учун энтеросорбентлардан бири – фаоллаштирилган кўмир 15-20 г дан 3 махал кунига , энтеродез 5 г дан 3 махал кунига , полисорб МП 3 г дан 3 махал кунига , смекта 1 пакетдан 3 махал кунига берилади.

  21. Патогенетик ва симптоматик даво.
  22. Йўқотилган суюқликнинг ўрни қоплаш сувсизланиш даражасига қараб аниқланади перорал, ёки томир ичига внутривенно.

    Токсинларни зарарсизлантириш учун ферментатив препаратладан фойдаланилади: панкреатин, панзинорм кальция препаратлари билан бирга.

    Диареянинг ўткирдаврида йўғон ичак спазмини олдини олиш учун қуйидагилар ишлатилади:

    дротаверина гидрохлорида (но-шпа) 0,04 г дан 3 марта суткасига,

    папаверина гидрохлорида 0,02 г дан 3 марта кунига.

    Оғриқ кучли бўлганда но-шпа 2 мл 2% ли эритмаси мушак орасига ёки и 1-2 мл 0,2% ли платифиллина гидротартрат тери остига қилинади.

    Ичак биоценозини коррекция қилиш мақсадида - линекс, бифидумбактерин-форте, витафлор ва б. берилади.

  23. Профилактика
  24. Комплекс даво- профилактик ва санитар -гигиеник, эпидемияга қарши чора тадбирлар олиб бориш. Дизинтериянинг яширин ва субклиник формаларини ўз вақтида аниқлаш. Сув хавзалари, овқатланиш жойлари санитар гигиеник холатини назорати, ахоли орасида санитария -тарғибот ишларини олиб бориш катта ахамиятга эга